مقاله مبارزه بیولوژیک، بخش از مبارزه تلفیقی دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله مبارزه بیولوژیک، بخش از مبارزه تلفیقی کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله مبارزه بیولوژیک، بخش از مبارزه تلفیقی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله مبارزه بیولوژیک، بخش از مبارزه تلفیقی :
آگاهی وشناخت بیشتر محیط زیست موجب شده است که دراغلب کشورهای جهان مبارزه بیولوژیک به عنوان بخش از مبارزه تلفیقی، نسبت به مبارزه شیمیایی از اهمیت بیشتری برخوردار شود.اساساً درکشاورزی وباغبانی روش های گوناگونی برای مبارزه بیولوژیک وجود دارد که دراین گونه روش ها از دشمنان طبیعی آفات برای کاهش جمعیت آنها استفاده می شود.
مراقبت وحمایت ازحشرات مفید
به منظور حمایت از حشرات مفید، مصرف سموم شیمیایی باید به حداقل ممکن کاهش داده شود وتنها هنگامی که جمعیت آفات از حد زیان اقتصاد بالاتر باشد، می توان سموم شیمیایی را مورد مصرف قرارداد که دراین صورت نیز منحصراً ترکیبات بی خطر برای حشرات مفید باید به کارگرفته شوند. دراین زمینه دسترسی به اطلاعات مربوط به سموم شیمیایی بی خطر برای حشرات مفید که توسط گروه بین المللی سموم گیاهی وارگانیسم های مفید موردآزمایش قرار گرفته اند، از طریق سازمان بین المللی مبارزه بیولوژیک (IOBS ) امکان پذیر می باشد. برای حمایت از ارگانیسم های مفید موجود درطبیعت روش های متنوعی بکار بسته می شود که درزیر به چند نمونه از آنها به عنوان مثال اشاره می شود.
– کاشت ونگهداری گیاهان درحاشیه مزارع بصورت نوار یا پرچین برای بهبود بخشیدن به شرایط زندگی انواع حشرات مفید؛
– ایجاد محیط های اکولوژیکی سالم ومناسب وحفاظت ا زمنابع طبیعی موجود؛
– کاشت گیاهان شهد دار ویا جلب کننده برای حشرات شکاری مثل بالتوری کریزوپا (Chrysoperla carnea ) و مگس های خانواده سیرفیده (Syrphidae ) درنواحی مورد نظر درحاشیه مزارع؛
– ساختن آشیانه ویا نصب جعبه های مناسب برای تخم گذاری پرندگان ویا زندگی خفاش ها؛
– استفاده از توده های سنگ به عنوان پناهگاه برای پستانداران کوچک مفید؛
بومی کردن حشرات مفید وارداتی
دراین روش عوامل مفیدی راکه درمناطق دیگر دنیا به عنوان دشمنان طبیعی آفات شناخته شده اند به محیط جدید وارد کرده وپس ازتکثیر درآزمایشگاه( انسکتاریوم) آنهارا برای کنترل جمعیت آفات درمزارع وباغ ها مورد استفاده قرارمی دهند.دراین حالت رهاسازی حشرات مفید در کانون های مختلف ازدیاد آفات ضروری است. نمونه موفقی که از بومی کردن حشرات مفید می توان نام برد، پرورش زنبور پروسپالتلا (Perospaltella perniciosi ) است که به عنوان فاکتوری مهم ومحدودکننده برای شپشک سانژوزه (سانخوزه) کارآیی خود را به اثبات رسانیده است.
پرورش انبوه و رهاسازی حشرات مفید
تکثیر ورها سازی انگل ها (پارازیت ها) وشکارگرهای شناخته شده به عنوان دشمنان طبیعی حشرات وکنه های خسارات زا درسالهای اخیر از اهمیت زیادی برخوردار شده است. سطح مبارزه با آفات ازطریق کاربرد حشرات مفید همواره با افزایش روبه رو بوده است. به عنوان مثال استفاده از شکارگرها وزنبورهای انگل (پارازیت) درگلخانه های مخصوص پرورش سبزی ها از 10 هکتار درسال 1983 به حدود 200 هکتار درسال 1990 رسید.
دراروپا درسال 1990 برای کنترل آفات در15000 هکتار از سطح زیر کشت ذرت از روش های بیولوژیک استفاده شده است. امروزه حدود14 گونه حشره مفید برای مبارزه باکنه های تارعنکبوتی ، مگس های سفید بال، ریشکداران (تریپس ها) ، مگس های مینوز، شته ها ولاروهای سوسک های سرخرطومی ، شپشک های آرد آلود ونیز کرم ساقه خوار ذرت به شکل انبوه تولید وتوزیع می شوند.
رها سازی حشرات مفید برای مبارزه با آفات درشیوه مدیریت تلفیقی آفات( IPM ) دارای مزایای زیادی است که دراینجا به ذکر چندین نمونه از آنها می پردازیم:
1- درجه تأثیرزیاد آنها، بطوری که غالباً با حشره کش های شیمیایی قابل مقایسه هستند.
2- نسل هایی از آفات که نسبت به سموم شیمیایی مقاومت نشا ن می دهند، به وسیله دشمنان مفید قابل کنترل هستند.
3- عملیات رهاسازی غالباً ساده بوده وبصورت دستی انجام می شود.برای این کار به دستگاه های گران قیمت وپیچیده نیازی نیست.
4- هزینه مصرف حشره کش های شیمیایی کاهش یافته وحشرات مفید موجود حفظ می شوند، زیرا عوامل مفید رها شده غالباً فقط علیه آفات بخصوصی مؤثر بوده وحیات حشرات دیگر را مورد تهدید قرارنمی دهند.
5- می توانید به نحو ساده ای درترکیب با دیگر عوامل بیولوژیک موجب افزایش محصول شوند، مثلاً استفاده از زنبورها برای گرده افشانی بهتر گوجه فرنگی درشرایط گلخانه ای .
6- برای استفاده از حشرات مفید محدودیتی وجود ندارد ومی توان آنها را درحاشیه تالاب ها ومحل های ذخیره آب ها که مصرف سموم شیمیایی درآن مناطق مجاز نیست بکار برد.
7- استفاده از حشره کش های شیمیایی مشکل باقی مانده مواد شیمیایی درمحصولات را بدنبال دارد که سلامت انسان وحیوانات سودمند را به مخاطره می اندازد، حال آنکه بهره گیری ازحشرات مفید درکنترل آفات این مشکل را نیز ندارد .
8- درهنگام استفاده از حشرات رعایت زمان انتطار (دوره کارنس) لزومی ندارد استفاده از حشرات مفید درمبارزه نیازمند به تجربه زیادی است که می بایست توسط افراد مجرب انجام شود. همچنین برای کسب موفقیت درمبارزه بیولوژیک لازم است که استفاده کنندگان از این روش دارای معلومات فنی مناسب باشند.
9- استفاده کننده باید از بیولوژی آفات وحشرات مفید آگاهی کافی داشته باشد ، زیراعلت اصلی عدم موفقیت دراین شیوه مهارآفات، غالباً بخاطر رهاسازی زود ویا دیرتر از موقع حشرات مفید است.
10- مخارج استفاده از حشرات مفید دربعضی ازموارد بیشتر ازمخارج استفاده از سموم شیمیایی است . اما توجه به تأثیرات زیست محیطی کمتر مبارزه بیولوژیک، این افزایش هزینه اندک راجبران می کند.
11- بسیاری ازحشرات مفید مانند کنه ها، برای ادامه فعالیت نیازمند درجه حرارت ورطوبت خاصی هستند ، بطوری که استفاده از آنها درگلخانه ها ودرشرایط کنترل شده بسیاربیشتر ازهوای آزاد معمول است.
12- ترکیب کردن استفاده ازحشرات مفید با دیگر عملیات زراعی تا حدی اشکال برانگیز است، تنها تعداد محدودی از سموم شیمیایی برای حشرات مفید درمراحل مختلف زندگی آنها بی خطر هستند. کشاورزان ویا باغداران باید قبل از استفاده از حشرات مفید دراین مورد که چه عملیات دیگری را باید درارتباط با حشرات مفید انجام دهند، اطلاعات کافی بدست آورند . با برنامه ریزی دقیق وانتخاب انواع گیاهان مقاوم غالباً ازمصرف سموم شیمیایی جلوگیری می شود. به عنوان مثال باکشت انواع خیار مقاوم به سفیدک حقیقی از سم پاشی باسموم قارچ کش خودداری می شود. تنها بهره گیری مناسب از تمام روش های تلفیقی ممکن درحفظ نباتات است که موجب می شود تا از بروز خسارت های اقتصادی ناگهانی به هنگام استفاده ازحشرات مفید جلوگیری به عمل آید. باید همه روش های کاشت را به نحوی برنامه ریزی کرد که بتوان استفاده از حشرات مفید را با دیگر عملیات زراعی هماهنگ کرد.
مبارزه با مگس های سفید به وسیله زنبورEncarsia Formosa
مگس های سفید به دو صورت به میزبان خود آسیب می رسانند، اول اینکه پوره ها از شیره گیاهی تغذیه می کنند ودیگر آنکه به علت ترشحات چسبناک (عسلک) قسمت های زیرین برگ گیاه را آلوده می کنند وبخصوص درصورت وجود رطوبت زیادهوا، قارچ های سیاه رنگ برروی ترشحات مذکور رشد کرده وپوشش سیاه رنگی را به وجود می آوند، به طوری که عمل کربن گیری(Assimilation ) گیاه میزبان با اشکال مواجه می شود. مگس های سفید دربرابر بسیاری ازحشره کش ها به شدت مقاوم هستند. زنبور Encarsia Formosaحشره کوچکی است به طول 6/0 میلی متر، سر وسینه آنها سبز تیره، شکم درماده زرد رنگ ودرنرها سیاه رنگ است.
در شرایط گلخانه ها زنبورهای ماده در طول زندگی 3 تا 27 روزه خود 60 تا 100 عدد تخم مرغ می گذارند. طول دوره زندگی زنبورهای ماده به درجه حرارت گلخانه بستگی داشته و هر چه درجه حرارت بالاتر باشد، کوتاه تر خواهد بود. تحم ها به کمک تخم ریز و به صورت مجزا در داخل بدن پوره های قدیمی تر هر دو گونه از مگس های سفید گذاشته می شود. پوره هایی که بدین نحو خسارت دیده اند، از بین خواهند رفت. پوره ه ای پارازیته شده T.vaporariorum به رنگ سیاه در آمده و پوره های B.tabaci پس از پارازیته شدن شفاف به نظر می رسند.
مبارزه با کنه های تارعنکبوتی به وسیله کنه شکاری Phytoseiulus persimilis
کنه تار عنکبوتی Tetranychus urticae روی بسیاری از گیاهان زراعی در فضای باز و گلخانه ها دیده می شود. در گلخانه ها انواع گیاهان زینتی، خیار و لوبیا را آلوده می کند. این جانور که طول آنها فقط 6/0 میلی متر است، برحسب نوع تغذیه زردرنگ، سبزمایل به زرد و یا زرد روشن می شوند. در قسمت پشت آنها 2 لک سبز تیره رنگ وجود دارد. رنگ زمستانه آنها قرمز مایل به نارنجی تند است. ماده های بالغ حدود 2 هفته زندگی می کنند و حدود 100 عدد تخم می گذارند. در حرارت 20 درجه سانتی گراد رشد آنها حدود 14 روز به طول می انجامد. نحوه خسارت به این شکل است که در سطح بالای برگ لکه های مکیده شده کوچک و زرد رنگی دیده می شود. سپس به دلیل ازدیاد جمعیت کنه های تار عنکبوتی این لکه ها به هم پیوسته شده و نواحی خشکیده و برنزی رنگی را به وجود می آوردند و در سطح زیرین برگها باقی مانده پوسته های سفید رنگ کنه ها که به تارهای ظریفی چسپیده اند که با چشم غیر مسلح هم قابل رؤیت هستند.
کنه های شکاری Phytoseiulus persimilis وابسته به خانواده نزدیک به کنه های تارعنکبوتی هستند که منحصراً به تغذیه از کنه های خانواده نزدیک به خود مبادرت می ورزند. کنه های شکاری کمی بزرگتر از کنه های تارعنکبوتی بوده و دارای شکلی گرد می باشند. رنگ کنه های جوان مایل به قرمز است و کنه های بالغ به رنگ قرمز براق هستند. این کنه ها به مراتب متحرک تر و فعال تر از کنه های تار عنکبوتی هستند و شکار خود را از طریق گیاهان واسط بسیاری می یابند. هر کنه شکاری روزانه حدود 5 کنه تار عنکبوتی بالغ و یا 20 پوره و یا تخم را می خورد و به این طریق تعداد کنه های تار عنکبوتی بسیار سریع کاهش می یابد. در صورت رهاسازی کنه های شکاری بر روی گیاهان آلوده به کنه ه تارعنکبوتی، هنگامی که کلیه آفتاب نابود شوند، کنه های شکاری در جستجوی منابع جدید تغذیه بر روی گیاهان دیگر تغییر مکان می دهند. در این گونه موارد، تخم های کنه های مفید برروی گیاه اولیه باقیمانده و پس از تفریخ کنه های شکاری جوان از تخم های انفرادی باقیمانده کنه های تارعنکبوتی تغذیه کرده و سپس گیاه را ترک می کنند.
مبارزه با شته ها توسط پشه گالزی شکاری Aphidoletes aphidimyza
یکی از دشمنان طبیعی شته ها یک نوع پشه شکاری با نام علمی Aphidoletes aphidimyza
است.تعداد محدودی ازاین پشه ها که بیشتر شب ها فعال هستند ، می توانند بطور طبیعی ازبیرون به گلخانه راه پیدا کنند. پشه های ماده که اندازه آنها حدود 2 میلی متر است درحدود 14 روز عمر می کنند. این پشه ها تخم های قرمز مایل به نارنجی رنگ خود را که اندازه ای درحدود 3/0 میلی متر دارند در نزدیکی شته ها قرار می دهند. یک پشه ماده درحدود 100 تا 150 عدد تخم می گذارد که پس از یک هفته لاروها از آن خارج می شوند. هر لارو می تواند تعداد 20 تا 50 شته را درهفته نابود کند. پس از آن لاروها گیاه را ترک کرده ودرخاک تبدیل به شفیره می شوند. پس از گذشت 14 روز پشه ها از شفیره ها خارج شده ودو روز پس از خروج ازخاک شروع به تخم گذاری مجدد می کنند.
مبارزه با شته ها به وسیله زنبور Aphidius matricariae
زنبور Aphidius matricariae حشره ای است کوچک به طول 2 میلی متر با بدنی بسیار باریک وسیاه رنگ، درحرارت گلخانه (15 تا 20 درجه سانتی گراد) زنبورهای بالغ درحدود 7 تا 10 روز با تغذیه از شهد گلها وعسلک زندگی می کنند. این زنبورتخم های 1/0 میلی متری خود را بطور جداگانه درداخل بدن شته ها می گذارد. لاروهای پارازیت پس ازخروج ازتخم از محتویات داخلی بدن شته هایی که هنوز زنده بوده وبه رشد خود ادامه می دهند تغذیه می کنند. پس از اینکه لاروها به سن چهارم رسیدند ، شته ها را بطور کامل مورد استفاده قرارداده وفقط یک پوسته خشک شده از آنها باقی می گذارند سپس لاروها درداخل بدن شته ها تبدیل به شفیره می شوند. زنبور کامل پس از خروج از شفیره کالبد خشک شده شته ها را به وسیله ایجاد یک سوراخ گرد ترک می کنند.
مبارزه با شته ها به وسیله بالتوری Chrysoperla carnea
گونه های متعددی از این بالتوری ها درسطح جهانی گسترش یافته اند. برای مبارزه با شته ها وتریپس ها درگیاهان گلخانه ای ونیز درگیاهان آپارتمانی ، تخم هاویا لاروهای این حشره که به شکل انبوه پرورش داده شده اند، با موفقیت مورد استفاده قرارمی گیرند. هنگامی که بین تعداد حشرات شکارگر وطعمه نسبت 1:10 برقرار باشد، می توان برای نابودی کامل گیاهان زراعی مثل فلفل، بادنجان وگوجه فرنگی وخیار حساب کرد.
رهاسازی حشرات مفید
امکانات رهاسازی مختلفی درمورد این حشره وجود دارد، از جمله پارچه های ململ حاوی تخم ها Chrysoperla carnea را به قطعات متعددی بریده حتی الامکان به طور یکنواخت درگلخانه توزیع می کند، یا اینکه تخم ها را که به صورت همراه با یک ماده بی ضرر عرضه می شوند با دست به صورت یکنواخت روی گیاهان قرار می دهند. علاوه بر این امکان توزیع تخم ها به وسیله قراردادن آنها در محلول و با استفاده از سرنگ های معمولی هم وجود دارد، لیکن این روش عملاً کارایی خود را به اثبات نرسانیده است. لاروهای این بالتوری ها پس از رهاسازی فقط حدود 10 روز (تا زمان شفیره شدن حشرات) آفت را نابود می کنند. رشد بالتوری ها درشرایط گلخانه به کندی صورت گرفته وتخم گذاری اغلب بطور تصادفی انجام می شود.به همین دلیل باید رهاسازی آنهارا دردفعات متعدد تکرارکرد.
مبارزه با شپشک های آرد آلود توسط کفش دوزک Cryptolaenus montrouzieri
بکار گیری کفش دوزک Cryptolaenus montrouzieri درمبارزه علیه آلودگی به شپشک آردآلود گیاهان زینتی، درحرارت های بالای 20 درجه سانتی گراد ورطوبت نسبی بالای هوا بسیارموفقیت آمیز است . لاروهای جوان وسوسک های کامل ازتخم ها ومراحل اولیه میزبان خودتغذیه می کنند، درحالی که لاروهای سنین بالاتر همه مراحل مورد تغذیه قرار می دهند.
استفاده ازحشرات مفید درفضای آزاد
مبارزه با کرم ساقه خوارذرت توسط زنبورTrichogramma evanescens
دشمن طبیعی کرم ساقه خوارذرت، زنبورهای جنس Trichogramma هستند . گونه های مختلف این زنبورها تخم های پروانه های خسارتزای بخصوصی را پارازیته می کنند. لاروها از محتویات تخم های میزبان تغذیه کرده ودر پوسته تخم تبدیل به شفیره می شوند وپس ازگذراندن دوره شفیرگی بصورت حشره کامل قادربه پرواز آنجا را ترک کرده ودرپی میزبان های مناسب برای نسل بعدی خودبه جستجو می پردازند. با توجه به دوره تکامل 9 تا 12 روزه ، این زنبورها درطی یک دوره رویشی گیاه ذرت بین 5 تا 8 نسل تولید می کنند. برای ازدیاد انبوه پارازیتوئیدهای تخم، پرورش نوعی از پروانه غلات به صورت حشره میزبان ضروری است قبل از ازدیاد انبوه، کیفیت حشرات مفید مورد آزمایش قرار گرفته و اطلاعات لازم در مورد طول زندگی، وضعیت جنسی، توان تخم گذاری و قدرت آنها برای جستجوی حشرات هدف جمع آوری می شود.
مبارزه با کرم سیب Carpocapsa pomonella و پوستخوار سیب Capua reticulana توسط زنبور Trichogramma dendrolimi
این دو آفت از آفات خطرناک باغ های میوه هستند که به تازگی با آن ها از طریق بیولوژیک و با ستفاده از زنبور Trichogramma dendrolimi مبارزه می شود.
مبارزه با آفات به وسیله تولیدات محتوی Bacillus thuringiensis
در حال حاضر در برخی از کشورهای اروپا تنها یک عامل بیماری زا برای حشرات به نام (Bt) Bacillus thuringiensis به عنوان مواد حفاظت کننده گیاهان در بازار موجود می باشد. انتخاب Bacillus thuringiensis برای این میکروارگانیسم بدین علت است که اولین بار در سال 1910 به وسیله دکتر Berliner در لاروهای پروانه آرد آسیایی در شهر Thuringen کشف شده است.
آگاهی وشناخت بیشتر محیط زیست موجب شده است که دراغلب کشورهای جهان مبارزه بیولوژیک به عنوان بخش از مبارزه تلفیقی، نسبت به مبارزه شیمیایی از اهمیت بیشتری برخوردار شود.اساساً درکشاورزی وباغبانی روش های گوناگونی برای مبارزه بیولوژیک وجود دارد که دراین گونه روش ها از دشمنان طبیعی آفات برای کاهش جمعیت آنها استفاده می شود.
مراقبت وحمایت ازحشرات مفید
به منظور حمایت از حشرات مفید، مصرف سموم شیمیایی باید به حداقل ممکن کاهش داده شود وتنها هنگامی که جمعیت آفات از حد زیان اقتصاد بالاتر باشد، می توان سموم شیمیایی را مورد مصرف قرارداد که دراین صورت نیز منحصراً ترکیبات بی خطر برای حشرات مفید باید به کارگرفته شوند. دراین زمینه دسترسی به اطلاعات مربوط به سموم شیمیایی بی خطر برای حشرات مفید که توسط گروه بین المللی سموم گیاهی وارگانیسم های مفید موردآزمایش قرار گرفته اند، از طریق سازمان بین المللی مبارزه بیولوژیک (IOBS ) امکان پذیر می باشد. برای حمایت از ارگانیسم های مفید موجود درطبیعت روش های متنوعی بکار بسته می شود که درزیر به چند نمونه از آنها به عنوان مثال اشاره می شود.
– کاشت ونگهداری گیاهان درحاشیه مزارع بصورت نوار یا پرچین برای بهبود بخشیدن به شرایط زندگی انواع حشرات مفید؛
– ایجاد محیط های اکولوژیکی سالم ومناسب وحفاظت ا زمنابع طبیعی موجود؛
– کاشت گیاهان شهد دار ویا جلب کننده برای حشرات شکاری مثل بالتوری کریزوپا (Chrysoperla carnea ) و مگس های خانواده سیرفیده (Syrphidae ) درنواحی مورد نظر درحاشیه مزارع؛
– ساختن آشیانه ویا نصب جعبه های مناسب برای تخم گذاری پرندگان ویا زندگی خفاش ها؛
– استفاده از توده های سنگ به عنوان پناهگاه برای پستانداران کوچک مفید؛
بومی کردن حشرات مفید وارداتی
دراین روش عوامل مفیدی راکه درمناطق دیگر دنیا به عنوان دشمنان طبیعی آفات شناخته شده اند به محیط جدید وارد کرده وپس ازتکثیر درآزمایشگاه( انسکتاریوم) آنهارا برای کنترل جمعیت آفات درمزارع وباغ ها مورد استفاده قرارمی دهند.دراین حالت رهاسازی حشرات مفید در کانون های مختلف ازدیاد آفات ضروری است. نمونه موفقی که از بومی کردن حشرات مفید می توان نام برد، پرورش زنبور پروسپالتلا (Perospaltella perniciosi ) است که به عنوان فاکتوری مهم ومحدودکننده برای شپشک سانژوزه (سانخوزه) کارآیی خود را به اثبات رسانیده است.
پرورش انبوه و رهاسازی حشرات مفید
تکثیر ورها سازی انگل ها (پارازیت ها) وشکارگرهای شناخته شده به عنوان دشمنان طبیعی حشرات وکنه های خسارات زا درسالهای اخیر از اهمیت زیادی برخوردار شده است. سطح مبارزه با آفات ازطریق کاربرد حشرات مفید همواره با افزایش روبه رو بوده است. به عنوان مثال استفاده از شکارگرها وزنبورهای انگل (پارازیت) درگلخانه های مخصوص پرورش سبزی ها از 10 هکتار درسال 1983 به حدود 200 هکتار درسال 1990 رسید.
دراروپا درسال 1990 برای کنترل آفات در15000 هکتار از سطح زیر کشت ذرت از روش های بیولوژیک استفاده شده است. امروزه حدود14 گونه حشره مفید برای مبارزه باکنه های تارعنکبوتی ، مگس های سفید بال، ریشکداران (تریپس ها) ، مگس های مینوز، شته ها ولاروهای سوسک های سرخرطومی ، شپشک های آرد آلود ونیز کرم ساقه خوار ذرت به شکل انبوه تولید وتوزیع می شوند.
رها سازی حشرات مفید برای مبارزه با آفات درشیوه مدیریت تلفیقی آفات( IPM ) دارای مزایای زیادی است که دراینجا به ذکر چندین نمونه از آنها می پردازیم:
1- درجه تأثیرزیاد آنها، بطوری که غالباً با حشره کش های شیمیایی قابل مقایسه هستند.
2- نسل هایی از آفات که نسبت به سموم شیمیایی مقاومت نشا ن می دهند، به وسیله دشمنان مفید قابل کنترل هستند.
3- عملیات رهاسازی غالباً ساده بوده وبصورت دستی انجام می شود.برای این کار به دستگاه های گران قیمت وپیچیده نیازی نیست.
4- هزینه مصرف حشره کش های شیمیایی کاهش یافته وحشرات مفید موجود حفظ می شوند، زیرا عوامل مفید رها شده غالباً فقط علیه آفات بخصوصی مؤثر بوده وحیات حشرات دیگر را مورد تهدید قرارنمی دهند.
5- می توانید به نحو ساده ای درترکیب با دیگر عوامل بیولوژیک موجب افزایش محصول شوند، مثلاً استفاده از زنبورها برای گرده افشانی بهتر گوجه فرنگی درشرایط گلخانه ای .
6- برای استفاده از حشرات مفید محدودیتی وجود ندارد ومی توان آنها را درحاشیه تالاب ها ومحل های ذخیره آب ها که مصرف سموم شیمیایی درآن مناطق مجاز نیست بکار برد.
7- استفاده از حشره کش های شیمیایی مشکل باقی مانده مواد شیمیایی درمحصولات را بدنبال دارد که سلامت انسان وحیوانات سودمند را به مخاطره می اندازد، حال آنکه بهره گیری ازحشرات مفید درکنترل آفات این مشکل را نیز ندارد .
8- درهنگام استفاده از حشرات رعایت زمان انتطار (دوره کارنس) لزومی ندارد استفاده از حشرات مفید درمبارزه نیازمند به تجربه زیادی است که می بایست توسط افراد مجرب انجام شود. همچنین برای کسب موفقیت درمبارزه بیولوژیک لازم است که استفاده کنندگان از این روش دارای معلومات فنی مناسب باشند.
9- استفاده کننده باید از بیولوژی آفات وحشرات مفید آگاهی کافی داشته باشد ، زیراعلت اصلی عدم موفقیت دراین شیوه مهارآفات، غالباً بخاطر رهاسازی زود ویا دیرتر از موقع حشرات مفید است.
10- مخارج استفاده از حشرات مفید دربعضی ازموارد بیشتر ازمخارج استفاده از سموم شیمیایی است . اما توجه به تأثیرات زیست محیطی کمتر مبارزه بیولوژیک، این افزایش هزینه اندک راجبران می کند.
11- بسیاری ازحشرات مفید مانند کنه ها، برای ادامه فعالیت نیازمند درجه حرارت ورطوبت خاصی هستند ، بطوری که استفاده از آنها درگلخانه ها ودرشرایط کنترل شده بسیاربیشتر ازهوای آزاد معمول است.
12- ترکیب کردن استفاده ازحشرات مفید با دیگر عملیات زراعی تا حدی اشکال برانگیز است، تنها تعداد محدودی از سموم شیمیایی برای حشرات مفید درمراحل مختلف زندگی آنها بی خطر هستند. کشاورزان ویا باغداران باید قبل از استفاده از حشرات مفید دراین مورد که چه عملیات دیگری را باید درارتباط با حشرات مفید انجام دهند، اطلاعات کافی بدست آورند . با برنامه ریزی دقیق وانتخاب انواع گیاهان مقاوم غالباً ازمصرف سموم شیمیایی جلوگیری می شود. به عنوان مثال باکشت انواع خیار مقاوم به سفیدک حقیقی از سم پاشی باسموم قارچ کش خودداری می شود. تنها بهره گیری مناسب از تمام روش های تلفیقی ممکن درحفظ نباتات است که موجب می شود تا از بروز خسارت های اقتصادی ناگهانی به هنگام استفاده ازحشرات مفید جلوگیری به عمل آید. باید همه روش های کاشت را به نحوی برنامه ریزی کرد که بتوان استفاده از حشرات مفید را با دیگر عملیات زراعی هماهنگ کرد.
مبارزه با مگس های سفید به وسیله زنبورEncarsia Formosa
مگس های سفید به دو صورت به میزبان خود آسیب می رسانند، اول اینکه پوره ها از شیره گیاهی تغذیه می کنند ودیگر آنکه به علت ترشحات چسبناک (عسلک) قسمت های زیرین برگ گیاه را آلوده می کنند وبخصوص درصورت وجود رطوبت زیادهوا، قارچ های سیاه رنگ برروی ترشحات مذکور رشد کرده وپوشش سیاه رنگی را به وجود می آوند، به طوری که عمل کربن گیری(Assimilation ) گیاه میزبان با اشکال مواجه می شود. مگس های سفید دربرابر بسیاری ازحشره کش ها به شدت مقاوم هستند. زنبور Encarsia Formosaحشره کوچکی است به طول 6/0 میلی متر، سر وسینه آنها سبز تیره، شکم درماده زرد رنگ ودرنرها سیاه رنگ است.
در شرایط گلخانه ها زنبورهای ماده در طول زندگی 3 تا 27 روزه خود 60 تا 100 عدد تخم مرغ می گذارند. طول دوره زندگی زنبورهای ماده به درجه حرارت گلخانه بستگی داشته و هر چه درجه حرارت بالاتر باشد، کوتاه تر خواهد بود. تحم ها به کمک تخم ریز و به صورت مجزا در داخل بدن پوره های قدیمی تر هر دو گونه از مگس های سفید گذاشته می شود. پوره هایی که بدین نحو خسارت دیده اند، از بین خواهند رفت. پوره ه ای پارازیته شده T.vaporariorum به رنگ سیاه در آمده و پوره های B.tabaci پس از پارازیته شدن شفاف به نظر می رسند.
مبارزه با کنه های تارعنکبوتی به وسیله کنه شکاری Phytoseiulus persimilis
کنه تار عنکبوتی Tetranychus urticae روی بسیاری از گیاهان زراعی در فضای باز و گلخانه ها دیده می شود. در گلخانه ها انواع گیاهان زینتی، خیار و لوبیا را آلوده می کند. این جانور که طول آنها فقط 6/0 میلی متر است، برحسب نوع تغذیه زردرنگ، سبزمایل به زرد و یا زرد روشن می شوند. در قسمت پشت آنها 2 لک سبز تیره رنگ وجود دارد. رنگ زمستانه آنها قرمز مایل به نارنجی تند است. ماده های بالغ حدود 2 هفته زندگی می کنند و حدود 100 عدد تخم می گذارند. در حرارت 20 درجه سانتی گراد رشد آنها حدود 14 روز به طول می انجامد. نحوه خسارت به این شکل است که در سطح بالای برگ لکه های مکیده شده کوچک و زرد رنگی دیده می شود. سپس به دلیل ازدیاد جمعیت کنه های تار عنکبوتی این لکه ها به هم پیوسته شده و نواحی خشکیده و برنزی رنگی را به وجود می آوردند و در سطح زیرین برگها باقی مانده پوسته های سفید رنگ کنه ها که به تارهای ظریفی چسپیده اند که با چشم غیر مسلح هم قابل رؤیت هستند.
کنه های شکاری Phytoseiulus persimilis وابسته به خانواده نزدیک به کنه های تارعنکبوتی هستند که منحصراً به تغذیه از کنه های خانواده نزدیک به خود مبادرت می ورزند. کنه های شکاری کمی بزرگتر از کنه های تارعنکبوتی بوده و دارای شکلی گرد می باشند. رنگ کنه های جوان مایل به قرمز است و کنه های بالغ به رنگ قرمز براق هستند. این کنه ها به مراتب متحرک تر و فعال تر از کنه های تار عنکبوتی هستند و شکار خود را از طریق گیاهان واسط بسیاری می یابند. هر کنه شکاری روزانه حدود 5 کنه تار عنکبوتی بالغ و یا 20 پوره و یا تخم را می خورد و به این طریق تعداد کنه های تار عنکبوتی بسیار سریع کاهش می یابد. در صورت رهاسازی کنه های شکاری بر روی گیاهان آلوده به کنه ه تارعنکبوتی، هنگامی که کلیه آفتاب نابود شوند، کنه های شکاری در جستجوی منابع جدید تغذیه بر روی گیاهان دیگر تغییر مکان می دهند. در این گونه موارد، تخم های کنه های مفید برروی گیاه اولیه باقیمانده و پس از تفریخ کنه های شکاری جوان از تخم های انفرادی باقیمانده کنه های تارعنکبوتی تغذیه کرده و سپس گیاه را ترک می کنند.
مبارزه با شته ها توسط پشه گالزی شکاری Aphidoletes aphidimyza
یکی از دشمنان طبیعی شته ها یک نوع پشه شکاری با نام علمی Aphidoletes aphidimyza
است.تعداد محدودی ازاین پشه ها که بیشتر شب ها فعال هستند ، می توانند بطور طبیعی ازبیرون به گلخانه راه پیدا کنند. پشه های ماده که اندازه آنها حدود 2 میلی متر است درحدود 14 روز عمر می کنند. این پشه ها تخم های قرمز مایل به نارنجی رنگ خود را که اندازه ای درحدود 3/0 میلی متر دارند در نزدیکی شته ها قرار می دهند. یک پشه ماده درحدود 100 تا 150 عدد تخم می گذارد که پس از یک هفته لاروها از آن خارج می شوند. هر لارو می تواند تعداد 20 تا 50 شته را درهفته نابود کند. پس از آن لاروها گیاه را ترک کرده ودرخاک تبدیل به شفیره می شوند. پس از گذشت 14 روز پشه ها از شفیره ها خارج شده ودو روز پس از خروج ازخاک شروع به تخم گذاری مجدد می کنند.
مبارزه با شته ها به وسیله زنبور Aphidius matricariae
زنبور Aphidius matricariae حشره ای است کوچک به طول 2 میلی متر با بدنی بسیار باریک وسیاه رنگ، درحرارت گلخانه (15 تا 20 درجه سانتی گراد) زنبورهای بالغ درحدود 7 تا 10 روز با تغذیه از شهد گلها وعسلک زندگی می کنند. این زنبورتخم های 1/0 میلی متری خود را بطور جداگانه درداخل بدن شته ها می گذارد. لاروهای پارازیت پس ازخروج ازتخم از محتویات داخلی بدن شته هایی که هنوز زنده بوده وبه رشد خود ادامه می دهند تغذیه می کنند. پس از اینکه لاروها به سن چهارم رسیدند ، شته ها را بطور کامل مورد استفاده قرارداده وفقط یک پوسته خشک شده از آنها باقی می گذارند سپس لاروها درداخل بدن شته ها تبدیل به شفیره می شوند. زنبور کامل پس از خروج از شفیره کالبد خشک شده شته ها را به وسیله ایجاد یک سوراخ گرد ترک می کنند.
مبارزه با شته ها به وسیله بالتوری Chrysoperla carnea
گونه های متعددی از این بالتوری ها درسطح جهانی گسترش یافته اند. برای مبارزه با شته ها وتریپس ها درگیاهان گلخانه ای ونیز درگیاهان آپارتمانی ، تخم هاویا لاروهای این حشره که به شکل انبوه پرورش داده شده اند، با موفقیت مورد استفاده قرارمی گیرند. هنگامی که بین تعداد حشرات شکارگر وطعمه نسبت 1:10 برقرار باشد، می توان برای نابودی کامل گیاهان زراعی مثل فلفل، بادنجان وگوجه فرنگی وخیار حساب کرد.
رهاسازی حشرات مفید
امکانات رهاسازی مختلفی درمورد این حشره وجود دارد، از جمله پارچه های ململ حاوی تخم ها Chrysoperla carnea را به قطعات متعددی بریده حتی الامکان به طور یکنواخت درگلخانه توزیع می کند، یا اینکه تخم ها را که به صورت همراه با یک ماده بی ضرر عرضه می شوند با دست به صورت یکنواخت روی گیاهان قرار می دهند. علاوه بر این امکان توزیع تخم ها به وسیله قراردادن آنها در محلول و با استفاده از سرنگ های معمولی هم وجود دارد، لیکن این روش عملاً کارایی خود را به اثبات نرسانیده است. لاروهای این بالتوری ها پس از رهاسازی فقط حدود 10 روز (تا زمان شفیره شدن حشرات) آفت را نابود می کنند. رشد بالتوری ها درشرایط گلخانه به کندی صورت گرفته وتخم گذاری اغلب بطور تصادفی انجام می شود.به همین دلیل باید رهاسازی آنهارا دردفعات متعدد تکرارکرد.
مبارزه با شپشک های آرد آلود توسط کفش دوزک Cryptolaenus montrouzieri
بکار گیری کفش دوزک Cryptolaenus montrouzieri درمبارزه علیه آلودگی به شپشک آردآلود گیاهان زینتی، درحرارت های بالای 20 درجه سانتی گراد ورطوبت نسبی بالای هوا بسیارموفقیت آمیز است . لاروهای جوان وسوسک های کامل ازتخم ها ومراحل اولیه میزبان خودتغذیه می کنند، درحالی که لاروهای سنین بالاتر همه مراحل مورد تغذیه قرار می دهند.
استفاده ازحشرات مفید درفضای آزاد
مبارزه با کرم ساقه خوارذرت توسط زنبورTrichogramma evanescens
دشمن طبیعی کرم ساقه خوارذرت، زنبورهای جنس Trichogramma هستند . گونه های مختلف این زنبورها تخم های پروانه های خسارتزای بخصوصی را پارازیته می کنند. لاروها از محتویات تخم های میزبان تغذیه کرده ودر پوسته تخم تبدیل به شفیره می شوند وپس ازگذراندن دوره شفیرگی بصورت حشره کامل قادربه پرواز آنجا را ترک کرده ودرپی میزبان های مناسب برای نسل بعدی خودبه جستجو می پردازند. با توجه به دوره تکامل 9 تا 12 روزه ، این زنبورها درطی یک دوره رویشی گیاه ذرت بین 5 تا 8 نسل تولید می کنند. برای ازدیاد انبوه پارازیتوئیدهای تخم، پرورش نوعی از پروانه غلات به صورت حشره میزبان ضروری است قبل از ازدیاد انبوه، کیفیت حشرات مفید مورد آزمایش قرار گرفته و اطلاعات لازم در مورد طول زندگی، وضعیت جنسی، توان تخم گذاری و قدرت آنها برای جستجوی حشرات هدف جمع آوری می شود.
مبارزه با کرم سیب Carpocapsa pomonella و پوستخوار سیب Capua reticulana توسط زنبور Trichogramma dendrolimi
این دو آفت از آفات خطرناک باغ های میوه هستند که به تازگی با آن ها از طریق بیولوژیک و با ستفاده از زنبور Trichogramma dendrolimi مبارزه می شود.
مبارزه با آفات به وسیله تولیدات محتوی Bacillus thuringiensis
در حال حاضر در برخی از کشورهای اروپا تنها یک عامل بیماری زا برای حشرات به نام (Bt) Bacillus thuringiensis به عنوان مواد حفاظت کننده گیاهان در بازار موجود می باشد. انتخاب Bacillus thuringiensis برای این میکروارگانیسم بدین علت است که اولین بار در سال 1910 به وسیله دکتر Berliner در لاروهای پروانه آرد آسیایی در شهر Thuringen کشف شده است.
